داوود موزیک

رتبه‌بندی كشورها در زمینه بسترسازی الكترونیكی

سال 2005

واحد اطلاعات اكونومیست

با همكاری

مؤسسه ارزش تجاری IBMفهرست مطالب

عنوان صفحه

الف - خلاصه مدیریتی............................................. 1

ب - مقدمه.......................................................... 2

ج - چرخش مجدد................................................. 4

د- قراردادن تمام بخش‌ها در كنار یكدیگر................................................................ 4

هـ- بررسی‌های منطقه‌ای........................................ 8

1- اروپای غربی: نمای كلی منطقه............................. 8

1-1-كشور سوییس صعود كرد.................................. 10

1-2- نوآوری در كشورهای اسكاندیناوی ...................... 12

1-3- ایرلند علاوه بر تولیدات، در بكارگیری ICT پیشرفت نموده است....... 13

2- اروپای مركزی و شرقی: نمای كلی منطقه...................................................... 11

2-1- فعالیت‌های دولت الكترونیكی............................ 13

2-2- پیشرفت جمهوری چك............................. 15

2-3- كمك نوآوری و ابداع به رشد كند تجارت الكترونیكی......... 16

3- منطقه امریكا: نمای كلی منطقه......................................... 14

3-1- پذیرش پهنای باند وسیع................................................ 15

3-2- پهنای باند وسیع به همراه صدا ................... 19

3-3- برزیل: شریك تجاری برون سپاری برای شركت‌های چند ملیتی‌ امریكا........... 19

3-4- دولت‌ها متفاوت عمل می‌كند...................... 19

3-5- جاماییكا به رتبه‌بندی می‌پیوندد..................... 20

4- آسیا-اقیانوسیه: نمای كلی منطقه................................... 17

4-1- ژاپن به سوی امنیت گام برمی‌دارد................................ 18

4-2- نوآوری نرم‌افزار در نیوزیلند........................... 22

4-3- كشش زیاد در چین................... 22

4-4- كره‌جنوبی، پیشرو بعدی در پهنای باند وسیع........................................................... 20

5- خاورمیانه و افریقا: نمای كلی منطقه............................................................. 21

5-1- جنبه‌های مثبت و منفی پهنای باند وسیع در اسرائیل............ 21

5-2- آزادسازی به عربستان سعودی و تركیه كمك می‌كند............... 22

5-3- تقاضای برای محیط امن شبكه.......................................... 22

6- نتیجه‌گیری................................ 23

پیوست1: تعریف متدولوژی و رده‌بندی...................................... 24

پیوست 2: امتیازات معیارهای شش‌گانه بسترسازی الكترونیكی 2005 .... 27

الف - خلاصه مدیریتی

پس از ظهور فناوری، سال گذشته برای اولین بار اقتصاد جهانی درشرایط دیجیتالی قرارگرفته بود. درسال 2004 میزان هزینه فناوری اطلاعات و ارتباطات (ICT)، نشان دهنده تجدید رونق در بازارهای توسعه یافته بود، و رشد سریع بازارهای اتصال، دسترسی شهروندان و سازمانها به ارتباطات صوتی و داده‌ها، ادامه یافت.

به هرحال گرایش به اقتصاد اینترنتی باجدیت ادامه داردو سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های تجارت الكترونیكی، نرم‌افزار و سیستم‌ها با جدیت دنبال می‌شود. مدیریت امنیت اینترنت بطور فزاینده‌ای اهمیت پیدا كرده است. بسترسازی الكترونیكی علاوه بر اتصال و دسترسی به عوامل بیشتری نیاز دارد.

این مهم كه كشورها همچون گذشته به توسعه پهنای باند وسیع اینترنت وابسته‌اند، نشان‌دهنده پرداخت سهم "نسل آینده" است. كشورهای شمال- شرق آسیا، اسكاندیناوی و امریكای شمالی كه پهنای باند وسیع را به عنوان اولویت توسعه ملی مورد توجه قرار داده‌اند، اكنون پیشروان همگرایی هستند. این بازارهای همگرا ارایه‌كنندگان خدمات مخابرات، اینترنت وتلویزیون دوسویه بهمراه نوآوری‌های چندرسانه‌ای می‌باشند وروز‌به‌روزتوسعه می‌یابند.

هنگامی كه شهروندان و شركتها در سطح وسیعی از اینترنت استفاده می‌كنند، كشورها مصمم به ایجاد صنایع ICT پیشرفته و پایدار می‌شوند. پیش‌بینی ما براین است كه بیشتر زیرساختهای ICT دارای چرخه‌ای متعادل خواهند بود. هرچه شهروندان یك كشور بیشتر به اینترنت متصل باشند، استفاده فزاینده آنها، عاملان بیشتری را به اقتصاد كشور برای ساخت فناوری ها وكسب و كار برای بكارگیری اینترنت، منتقل می‌نماید. به این ترتیب كشورها به دلیل اینكه شهروندان و شركتهای آنها online می‌باشند و نیز به علت رشد جهشی در كسب و كارهای با فناوری پر هزینه، رقابتی‌تر می‌شوند.

به همین جهت، رتبه‌بندی‌ بسترسازی الكترونیكی، تراكم مخابرات و زیرساخت رایانه را اندازه‌گیری می‌نماید و آن را با حداكثر وزن با تمام عوامل موثر در بسترسازی تطبیق می دهد. با معیارهای بكار گرفته شده، زیرساخت‌ها كامل می‌شود. درگزارش امسال ضریب اهمیت پهنای باند وسیع (ثابت و سیار)افزایش یافته است، به همین جهت بسیاری از پیشروان بسترسازی الكترونیكی (شامل امریكا) در رتبه‌بندی، ارتقاء یافته‌اند. همچنین اندازه‌گیری برخی از جنبه‌های دیگر اتصال مانند امنیت سرورهای اینترنت و سهم هزینه ICT از GDP اصلاح شده است. برای اندازه‌گیری تاثیر زیرساخت‌های مخابراتی در اقتصاد دیجیتالی یك كشور، معیارهای كیفی نوآوری و كارآفرینی لحاظ شده است.

ب - مقدمه

از سال 2000، واحد اطلاعات اكونومیست، سالانه رتبه‌بندی بسترسازی الكترونیكی را در مورد اقتصادهای بزرگ دنیا منتشر می‌كند. اخیراً 65 كشور از نظر توانایی توسعه و حمایت تجارت الكترونیكی و فناوری اطلاعات و ارتباطات ارزیابی شده‌اند. بسترسازی الكترونیكی یك كشور، اساساً معیاری از محیط تجارت الكترونیكی بوده و مجموعه‌ای از عواملی است كه مشخص‌كننده چگونگی پذیرش فرصت‌های اینترنتی در یك بازار می‌باشد. این رتبه‌بندی به دولت‌ها اجازه می‌دهد تا موفقیت راهكارهای فناوری خود را در مقابل سایر كشورها اندازه‌گیری نمایند. همچنین شركت‌هایی را كه مایلند با داشتن نمای كلی از سرمایه‌گذاری‌های دنیا، سرمایه‌گذاری نمایند، كمك و راهنمایی می‌نماید.

قریب به یكصد معیار كمی و كیفی در شش گروه متمایز رتبه‌بندی شده‌اند. این معیارها بخش های مختلف توسعه اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و همچنین فناوری یك كشور را ارزیابی می‌نمایند. تجارت الكترونیكی به عنوان یك اصل بنیادی در این رتبه‌بندی، كانون این رده‌بندی بود. و گسترش پذیرش مبادلات الكترونیكی و كارایی آنها، نیاز به محیط حمایتی كامل دارد. بسترسازی الكترونیكی صرفاً تعداد سرورهای رایانه‌ها، وب‌سایت‌ها و تلفن‌های همراه در یك كشور نیست (هرچند بخش اصلی رتبه‌بندی را شكل می‌دهند)، بلكه توانایی شهروندان در بكارگیری ماهرانه فناوری، شفافیت تجارت، نظام‌حقوقی ومیزان گستردگی تشویق دولت برای استفاده از فناوریهای الكترونیكی از بخش‌های مهم رتبه‌بندی محسوب می‌شود. (تعریف هرمعیار وشاخص‌های مربوط برای اندازه‌گیری آنها، درپیوست این گزارش تحت عنوان متدولوژی‌ و معیارهای رتبه‌بندی كشورها آمده ‌است).

با توجه به سرعت فناوری اطلاعات و قدرت آن، لازم است متدولوژی و تعاریف، پیوسته به روز شده تا رتبه‌بندی به صورت معیارهای مرتبط با بسترسازی الكترونیكی باقی بماند. بنابراین در سال 2005، متدولوژی رتبه‌بندی دستخوش تغییرات عمده شده است.

در رتبه‌بندی امسال، معیارهایی كه اقتصاد دیجیتالی را به روشنی نشان نمی‌دادند، حذف شده‌اند و بسیاری از معیارها، به منظور افزایش ضریب اهمیت در تعیین بسترسازی الكترونیكی، بازبینی شده است.
این معیارها شامل دسترسی به پهنای باند و امنیت اینترنت است كه سرعت و امنیت اتصال به اینترنت را فراهم نموده و عامل كیفی و كلیدی برای تجارت الكترونیكی می‌باشند. شاخص‌های جدیدی مانند ضریب نفوذ دسترسی عمومی به ارتباطات بی‌سیم (با این باور كه اتصال به اینترنت نباید فقط سیار بلكه فراگیر باشد) افزوده شده است. ابزارهای نو و دقیقی برای اندازه‌گیری عملكرد در برخی معیارها منظور شده كه شامل امنیت اینترنت، سهم مخارج ICT ازGDP و تحصیلات می‌باشد.